humanities chamber of fame award

Ghana 25 november 2023: https://www.facebook.com/humanitieschamberoffameandawards/

Welkom

De Republiek Suriname kent vele muzikale kinderen die hun sporen hebben verdiend, zowel in Suriname als in Nederland. Eén van die families is de familie Waal onder leiding van de auteur-regisseur en toneelspeler René Waal. Pa Waal zoals René Waal werd genoemd, was in de jaren ’60 behalve een goede vriend van Johan Adolf (Jopie) Pengel een fervent aanhanger van zijn politieke partij, de NPS (Nationale Partij Suriname)

De groep van René Waal -De Vrolijke Jeugd- was regelmatig te horen op de bijeenkomsten van deze partij. De successen groeiden gestaag en beleefden een hoogtepunt tijdens een tournee door Nederland. Daardoor ontstonden serieuze plannen om zich in Nederland te vestigen. De verhuizing werd echter door Jopie Pengel “gedwarsboomd” en de formatie moest wachten tot zijn dood om als nog naar Nederland te kunnen vertrekken.

Marlène Waal werd op 14 mei 1954 in Paramaribo geboren als dochter van componist-arrangeur en liedjesschrijver-acteur, René David Waal en kleuterleidster-kledingontwerpster Elisabeth Waal-Neus. Al op vierjarig leeftijd betrad ze de grote podia. Ze begon haar carrière bij de groep van haar vader, De Vrolijke Jeugd, die op 16 maart 2002 zijn 60-jarig bestaan vierde met een groot feest in het Mirandapaviljoen. Al vroeg ontdekte vader René Waal dat zijn dochter talent had en niet alleen haar vader maar ook door de toenmalige premier van Suriname en voorzitter van de NPS, Jopie Pengel, ontdekte dit talent. Hits als Sranang gron trong gowtu noja, LambaLamba en Odi Odi waren niet meer weg te denken uit het Surinaamse bewustzijn en hierdoor werd de naam Marlène Waal gevestigd. Kleine Marlène werd ze toen genoemd, omdat ze als klein meisje met een schelle stem de liedjes zong, die inmiddels tot de klassieken van de Surinaamse liedkunst behoren.

In 1964 bezocht de Zuidafrikaanse zangeres Miriam Makeba Suriname. Door haar ontmoeting met de Zuid-Afrikaanse zangeres, raakte Marlène ook geïnteresseerd in de Afrikaanse muziek-cultuur, wat direct gevolgen had voor haar verdere ontwikkeling. Vele omzwervingen sierden Marlène in het verleden vele malen te bewonderen en te beluisteren tijdens Radio en TV- opnamen. De formatie Nature had de langste adem in haar muzikale carrière en is nog steeds haar vaste begeleidingsgroep. Op de nieuwe cd van Marlène Waal, Dja Dja Mang, keert de diva van de Kaseko terug naar haar roots, de Kawina en Kas’Kawi muziek. Op de cd werkt ze samen met de Kawina band Ai Sa Si uit Suriname. De samenwerking levert enkele spannende momenten op. Jazz, Afrikaanse muziek, Gospel, ze zingt alles. Bovendien schrijft en arrangeert ze en probeert ze als het even kan ook nog op het toneel te staan.

Intussen heeft Marlène zich ook op de Jazz gestort. Met The Pharmacy Five plus Three zingt ze oude stijl jazz, nog van voor Billy Holliday. Met haar Gospelgroep Marlène and the singing angels zingt ze gospel en spirituals. Om de bekendheid van Surinaamse artiesten te vergroten heeft Marlène de stichting Mother Nature opgericht.
Wat anderen schreven over Marlène Waal

Rick Spangenberg (Ricardo Arthur Spangenberg, 13 februari 1962, Den Haag): “Op mijn 17e jaar begon ik met conga- en gitaarspelen. Mijn hele leven was ik al creatief bezig (ik was altijd aan het tekenen) en luisterde altijd naar muziek. Ik kreeg vrienden die muziek maakten en een band hadden. Ik ging naar optredens van die band en het leek mij wel wat op een podium staan. De aandacht die je dan kreeg. Maar er was een instrument dat mij erg aantrok en dat was de conga. Op een gegeven moment kon ik ergens tweede hands conga’s kopen. Ze waren gebarsten, dus ik heb er minder voor betaald dan wat die persoon er voor vroeg. Ik kwam weer nieuwe muzikanten tegen uit Amsterdam en besloot om met hen te werken. De band heette Nature, en was van de Surinaamse zangeres Marlène Waal. Met deze band speelde ik o.a. in Duitsland.”

Noiry in forum Waterkant Suriname 15 augustus 2003: “En O ja het podium programma was ook van een minimaal niveau uitgezonderd Marlene Waal en Trijntje Oosterhuis en de zangeres uit su en de band die de afsluiting deed. De cd De Onthulling is van een niet te bewonderen niveau. Al die nummers lijken op elkaar en bovendien van een jaren 70 stijl patriottisch alleen de politiekapel ontbrak om het déjavu compleet te maken.

Een fotocollage van optredens in Middelburg, Assen, Breda en Amsterdam.

In Breda kwam ik vaker. Ik woonde toen voornamelijk in Brabant zo ben ik in contact gekomen met Rob Cremer die toen op zoek was naar een zangers voor de groep.

The Pharmacy Five Plus Three is in november 1992 opgericht door mr. Bob Doodah (alias Rob Cremer). De opzet is om de traditie van de San Francisco revival jazz levend te houden.

De muziekgroep De Vrolijke Jeugd werd op 16 maart 1946 opgericht door de heer Renny Waal en Carolina Neus, grootmoeder van Marlène Waal. Kinderen uit de buurt vormden samen met de telgen uit het gezin Waal en familieleden de groep De Vrolijk Jeugd. Grootmoeder zorgde voor voedsel en moeder Elisabeth had als taak het ontwerpen en maken van kostuums terwijl vader zich bezighield met het componeren en arrangeren van liedjes en het begeleiden van het koor. Een van haar grootste succes behaalde Marlène Waal met LambaLamba.

Hier is zij in 1974 tijdens haar tournee door Suriname op bezoek bij gouverneur Johan Ferrier. Johan Ferrier was een van de vele staatshoofden met wie Marlène Waal door haar kunst in contact kwam. Johan Ferrier was de eerste en op dat moment enige zwarte gouverneur in het Caraïbisch gebied. Na hem werd Suriname onafhankelijk. V.l.n.r. J. King, S. Seymanson, M. Waal, Y. Waal, gouverneur J. Ferrier, René Waal, C. Ruimwijk, A. Waal, E. Waal en C. Waal.

Uit dezelfde tijd is deze foto. De Vrolijke jeugd in de sneeuw te Buitenveldert, circa 1965.

Later, 1978, tussen de auto’s in Osdorp.

Op 16 maart 2002 viert de Vrolijke Jeugd zijn 60ste verjaardag met een spetterend feest in het Mirandapaviljoen. Met drie generaties ‘Vrolijke Jeugd’.

De generatie die het doet. De generatie van de toekomst. En de generatie die voor de Vrolijke Jeugd gezorgd heeft.

In 2003 op het Surinameplein bij de onthulling van het Slavernijmonument en op campagne met de VVD.

Op 19 november 2018 had in het Bijlmer Parktheater de première plaats van Bigi Gridi in de traditie van het volkstoneel van René Waal.

Stamboom en historische informatie over de familie Waal Informatie vooraf

Dit is een historisch document dat is bestemd voor de familie Waal en haar nageslacht. Dit document is een eerste opzet van de familie Waal op zoek naar haar roetoe, Surinaams voor ‘roots’. Met dit onderzoek werd in 1960 een aanvang gemaakt door Edith Waal: in de familie bekend als oom Edith. Na enige jaren had hij het onderzoek wegens gebrek aan medewerking gestaakt. De reden waarom het onderzoek werd gestaakt was, dat hij tijdens het onderzoek erachter kwam dat in het dorp Margarita, in het district Commewijne, in de Republiek Suriname, er familieleden woonachtig zijn, die wel over belangrijke informatie met betrekking tot de stamboom beschikken, maar deze informatie niet met hem wilden delen. Deze personen zouden wellicht meer informatie kunnen verstrekken over de Afrikaanse naam van de familie.

De naam Waal is de naam die de slaveneigenaar aan zijn slaven gaf. De slaven daarentegen waren uit diverse Afrikaanse families afkomstig. In de periode 1967 tot en met 1971 hebben August Waal en Edith Waal de draad weer opgepakt en het onderzoek voortgezet. Beide personen worden in de onderstaande stamboom genoemd. Doel van het onderzoek is na te gaan waar de familie oorspronkelijk vandaan komt. Dat is van belang om te kunnen begrijpen waarom in de familie bepaalde personen dezelfde sterke karaktereigenschappen vertonen. Zo zou de strijdlust die kenmerkend is voor het karakter en het gedrag van sommige familieleden anthropologisch te verklaren zijn uit de oorsprong van onze voorouders. Volgens antropologisch onderzoek is strijdlust een karaktereigenschap van de Mandingonegers, de krijgers onder de negers, die langs de gehele Afrikaanse Westkust voorkomen. De Marons, de strijdlustige negers tijdens de slavernij in Suriname, waren veelal Mandingonegers. Deze negers hebben voor hun vrijheid gestreden en vele veldslagen gewonnen. Door de blanke plantage- en slaveneigenaren werden deze Marons dan ook terroristen genoemd.

De weinig meewerkende negers in het dorp Margarita blijken afstammelingen van de Marons te zijn. De Marons zien neer op de stadsnegers omdat zij van mening zijn dat deze stadsnegers passief hebben afgewacht totdat de slavernij werd afgeschaft. Zij noemen deze stadsnegers dan ook “bakra ka-ka” ofwel Hollandse stront. Zij zullen om die reden weinig contact hebben met de naar hun beleving minderwaardige stadsnegers. Dat kan de reden zijn waarom oom Edith bij hun in Commewijne geen toegang kreeg. Jammer, omdat hij ze juist wilde uitleggen dat hij van hun afkomstig is; zie hiervoor de onderstaande stamboom van de twee broers Waal die het dorp Margarita verlieten om elders hun heil te zoeken. De tweedracht tussen de stadsnegers en negers uit de districten en binnenland van Suriname duurt nog voort.

De familieleden zijn verder zakelijke ingesteld en hebben tevens een sterke betrokkenheid met de politiek en de politieke ontwikkelingen. In de familie werd zelfs oom Edith vanwege zijn politieke activiteiten door zijn werkgever ontslagen. Alma Waal, onze moeder / oma en zus van Edith, en Arthur Waal waren propagandisten van een politieke partij. Waldi Willemzorg, uit het geslacht Waal, was tot de onafhankelijkheid van Suriname minister van Defensie en later rechter bij het Hof van Justitie in Suriname. Verder kwamen er in de familie ook vele gouddelvers voor. Zij woonden tijdens de bloeiende “goud-periode” in de plaatsen De Jong-Zuid en De Jong-Noord in het district Suriname op ruim 50 km van Zanderij richting het zuiden van Suriname. Opmerking: De oorspronkelijke Afrikaanse naam is tot op dit moment onbekend. Pas nadat deze naam bekend is kan het land of dorp worden gevonden waar de familie van afkomstig is. Wij moeten dan ook jammer genoeg volstaan met de koloniale naam Waal. (Tekst en medeonderzoeker: August Waal)

Historie vanaf onze gemeenschappelijke opa Historie vanaf onze gemeenschappelijke oma Ouders afkomstig uit West-Afrika en als slaven getransporteerd naar Suriname. Opa Waal werd tussen 1840 en 1850 als slaaf geboren in Suriname in het distrikt Commewijne. Toen de slavernij op 1 juli 1863 in Suriname werd afgeschaft behoorde hij, evenals vele anderen tot de groep vrije negers. Oma Molerus, geboren te Venezuela in Zuid Amerika en afkomstig uit een blanke Spaanse familie. De familie Molerus heeft haar roots in Noord-Spanje en wel in de provincie Catalonië«. Zij vertrok in 1870 naar de kolonie Suriname. De slavernij was op 1 juli 1863 in Suriname afgeschaft. Velen zochten toen hun heil in de rijke plantagestaat Suriname. Eén van de gezinnen Waal uit het dorp Margarita bestond uit moeder, vader en 3 kinderen. De kinderen heetten: Mo (dochter) werd later ook wel oma Mo genoemd en de zonen Marius en Lodewijk. De kinderen vertrokken uit het dorp naar de stad Paramaribo. In de periode 1870 – 1880 trad oma Molerus in het huwelijk met de heer Nelom. Uit dit huwelijk worden in volgorde de volgende kinderen geboren: Jacquelina, Jeanne, Albertina en Isabella. Albertina was bij de familie bekend als kleine tante Bert, en Isabella als Mi Sa Bella oftewel mijn zus Isabella. Marius vertrekt na enige jaren, begin 1900, per boot naar de Verenigde Staten van Amerika. Lodewijk ontmoet in Paramaribo en trad in het huwelijk met Jeanne; zie hokje hiernaast. Jeanne Nelom ontmoet Lodewijk en trad met hem in het huwelijk (zie hokje hiernaast). Lodewijk was kleermaker van beroep en zong tevens in een kerkkoor. De betreffende kerk is de Zuiderstadskerk te Paramaribo. Van Marius is alleen bekend dat zijn dochter begin jaren 1950 naar Suriname kwam op zoek naar haar roots. Zij sprak daarop vele familieleden. Uit het huwelijk van Lodewijk en Jeanne worden de volgende kinderen geboren: Alma (onze moeder en oma), Fransje, Edith,Reinier (oom Rennie ofwel Pa Waal), George, Arthur, Augusta en Albertina (tante Bert). Alma WaalGeboren: 12 december 1908 en overledenin 1967 (op 58 jarige leeftijd) zij is de moeder van de volgende kinderen: Julia (gehuwd met Richard Korsten) Sylvia (gehuwd met Cleo Pronk) Norine (woonachtig in Nederland) Willy (woonachtig in Nederland) August (gehuwd met Eunice-Yvonne Parken woonachtig in Nederland) Kleinkinderen van Alma: van Julia: Gloria, Kathleen, Orlando, Earlen Pearlvan Sylvia: Marilyn, Jolanda en Michaelvan Norine: Moreen, Martha en Aretha van Willy: Aubrey, Raoul van August: Angela en Norbert van LégÚne: Audrey, Marvin, Simone,Clyde, Sheila en Dwight Achter kleinkinderen van Alma: van Marilyn: Kim en Graciëlla van Jolanda: Earvin en Quincy van Moreen: Rubia en Quincy Informatie over de broers en zusters van Alma (mijn moeder en jullie oma). Haar zuster Fransje trad in het huwelijk met Willemzorg en daarna met Galant. Haar kinderen zijn allen uit het eerste huwelijk geboren en dragen dan ook allen de naam Willemzorg. Orlanda Wolf is een kleindochter van tante Fransje. De moeder van Orlanda is zus Ursula. Orlanda woont thans in Groningen (Nederland). Waldi Willemzorg en Freddy zijn eveneens kinderen van tante Fransje.Tante Albertina, beter bekend als tante Bert, was gehuwd met Louis Droefs, beter bekend als oom Louis. Haar kinderen zijn uit haar eerste relatie met Refos. Deze kinderen heten: Lucia en Lucien.Reinier, beter bekend als oom Rennie, was gehuwd met Lise Neus. Rene David Waal is op 22 april 1915 geboren in Paramaribo Suriname en was getrouwd met Cornelia Sevelina Elisabeth Neus dochter van de baptist voorganger Nelius Neus en Carolina Elsler-Neus. Hij heeft na zijn middelbare school een opleiding in wat men in Nederland noemt cultureel-maatschappelijk vorming (CMV) in het toenmalige Jeugd Centrum in Suriname gevolgd. Voor zover ik mij dat kan herinneren, heeft hij ook voor de Amerikanen gewerkt op de Nederlandse Antillen (Shell) en had hij ook daar zijn Vrolijke Jeugd zang- en toneelgezelschap. Kinderen zijn: Elfriede Waal getrouwd Rozenblad, Izaac Waal zijn kinderen Henk, Frank, Edward, Winston, Cherida Nadia Esme Ciciel, Ruben Waal zijn kinderen Diana, Luciel, Michiele, Mieke, Gilberto, Bernisse, Michele, Gustaaf Waal zijn kinderen Errold, Euridise, Linda Barbara Iwan, Romeo, Georgette Waal, Richard Waal, Arthur Waal zijn dochter Magdaatje,Ivonne Waal haar kinderen Farida en Brian Reyme, Roberto Narendorp en Fabian Waal, Carmelitha Dinger-Waal haar kinderen Owen, Charon, Earl, Arnold Waal zijn Gerald, Arnolda Djermo, Denise, Maureen Jennefer Orfeu Tamara Giljermo, Marlene Waal en haar kinderen zijn Meredy de Noten, Steven de Noten, Orson Trustfull, Virgil Trustfull, de kleinkinderen van Marlene zijn Damian en Mary-Ann Blankendaal, Chayenne de Noten en Nadjusia Trustfull. Eudia Waal haar kinderen zijn Jeaneth en Rene Foinat, Patricia Lokai, Clerns Waal Johnny Waal zijn kinderen zijn Sandy en Cevin Waal. Oom Arthur was gehuwd met Louise. Uit dat huwelijk zijn de volgende kinderen geboren: Johnny, Paul en Linda en Edith was gehuwd met Ella. Uit dat huwelijk zijn de volgende kinderen geboren: Charles, Ronald, Florence en Marlene Augusta had een dochter, te weten Pauline George was gehuwd en heeft eveneens kinderen. De kinderen hebben eveneens kinderen en kleinkinderen. Overige informatie over onze stam Grootmoeder Molerus: Volgens haar dochter Jeanne (onze groot- en betovergrootmoeder) was haar moeder blank en had lang zwart haar. Een Spaanse type. Jeanne was een halfbloed, in Suriname worden deze halfbloedjes uit zwart/blanke ouders “mulatten” genoemd.

Overige informatie over onze stam Grootvader Lodewijk: Hij was een volbloed neger en was vooral bekend om zijn grote volle snor. Tussentijdse opmerkingen Aanvankelijk werd verondersteld dat de familie uit Soedan afkomstig was. Achteraf blijkt dat de Westkust van Afrika te zijn, zoals uit de aanhef van dit stuk blijkt. Jullie zullen tevens hebben opgemerkt dat van de kinderen en overige familieleden niet alles is ingevuld. Het onderzoek moet dus worden voortgezet. Graag zou ik meer informatie ontvangen en de stamboom voltooien. Ik ben bereid om in de bibliotheek bij de mormonen in Amerika de aanvullende informatie op te vragen. Ik zal tevens een bezoek brengen aan de Westkust van Afrika en trachten meer informatie te verkrijgen. Tot dan verwacht ik vanuit de familie nog meer tips te krijgen.

Slot

Een van mijn grote momenten was de bewustwording van mijn culturele frustratie. Het ontdekken dat je nog met een slavernij-verleden worstelt, terwijl je in een Westerse maatschappij leeft en opgroeit. De sociale contacten die ik onderhield waren enkel met de afstammelingen van de vroegere slavendrijvers maar dat heb ik nooit zo gezien en dat wil ik nog steeds zo niet zien. Omdat ik vindt dat ik zowel als de so called witte vrienden een verdraaide geschiedenis of in principe geheelonthouding van de waarheid over de rol die de witte kolonisten in Suriname hebben gespeeld en hun aandeel in het vernietigen van mijn identiteit. Mijn schreeuw naar de witte man is daarom: geef mij terug wat mij toebehoort, geef mij terug dat deel van mijn zwarte geschiedenis, mijn winti cultuur, ik wil net zo bidden tot de Almachtige als mijn voorouders. Geef terug onze lectuur die door jullie als afgoderij afgeschilderd werd, ik mis mijn andere helft, dat is mijn zwarte helft. Alle rassen die door mijn stromen en de liefde die ik voel voor mijn medemens, weerhouden mij niet om die ene oorspronkelijke in mij te missen. Waren er kleuren dan waren het die van de bloemen. De kleuren van de mensen associeer ik met een boeket bloemen met alle voorkomende kleuren en geuren van de diverse keukengerechten van landen van herkomst, de talen of beter gezegd de tongen die gesproken waren voor mij een verrijking van kansen en kennis van mij menselijk bestaan. Bezinning is een belangrijk aspect in het voortbestaan van ons nageslacht: wat dragen wij over aan onze jeugd en onze kinderen, hoe willen wij ze voorbereiden op een toekomst zonder vooroordeel en hun er op wijzen dat kennis de beste leerschool is, zich goed ontwikkelen en wetenschappelijk verantwoord omgaan met de kennis die zij opdoen en dit verdraagzaam en vredelievend vertalen naar een leven op deze aardbol met eigen waarde en respect voor een ander. Mijn strijd in het teruggeven van mijn cultuur, mijn godsdienst, mijn wintiereligie, mijn dignity, mijn identitiet. Ik mocht als kind van het volk Suriname mijn muzikale steentje bijdragen.

Op Facebook